Demiryollarının Serbestleştirilmesi, Özelleştirilmesi ve Güvencesiz Çalışmaya Hayır Diyoruz
MMO, Demiryolu Çalışanları Platformu’nun Haklı İstemlerini Destekliyor
TCDD’nin birçok seferinin kaldırıldığı, seferlerin aksatıldığı, altyapının çağın gerisinde bırakıldığı, yatırımların yalnızca yüksek hızlı tren projelerine kaydırılması ile geleneksel demiryolu taşımacılığının sekteye uğratılmasının ardından şimdi bu kamu hizmeti, işletmeciliği ve bütün mülkiyeti kamunun elinden çıkarılmak üzeredir.
155 yıllık geçmişi bulunan, kamu mülkiyeti ve işletmeciliğinin ilklerinden olan demiryolu kazanımları ve TCDD’nin tasfiyesi, uzun bir süredir neoliberal politikaları benimseyen hükümetin programında idi. Şu anki 61. Hükümet uygulamalarını belirleyen 60. Hükümet Programında bu konuda, “Kamu kaynağını daha az, alternatif finans modellerini daha fazla kullanarak, havaalanları ve deniz yapılarında başarıyla uyguladığımız modellerin diğer altyapı projelerine de tatbik edilmesi önceliklerimiz arasında olacaktır” deniyordu. Bu yaklaşım, yap–işlet-devret, yap–işlet, işletme hakkı devri, kamu–özel ortaklığı gibi modeller aracılığıyla demiryollarının sermaye güçlerine açılmasını öngörüyordu.
11.11.2011 tarihinde çıkartılan 655 sayılı Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile de demiryolu işletmeciliğini tamamlayan her türlü iş ve hizmetin üçüncü şahıslarca yapılabilmesi önündeki yasal engelleri kaldıran iktidar, özelleştirmelerin kapısını sonuna kadar açmıştı.
Hükümet programı ve ilgili KHK ile aynı çerçeveye sahip olan Orta Vadeli Program 2013–2015’te, 2011–2013 ve 2012–2014 programlarında da yer alan, “demiryolu sektörü ve TCDD yeniden yapılandırılacaktır” yaklaşımı uyarınca hazırlanan yasa tasarısı şu an TBMM gündemindedir. Önceki “Genel Demiryolu Kanunu Tasarısı” ile “TCDD İşletmesi Genel Müdürlüğünün Yeniden Yapılandırılması ve Türkiye Demiryolu Taşımacılığı AŞ Kurulması Hakkında Kanun Tasarısı”nın geri çekilmesinin ardından gündeme gelen ve aynı işlevlere sahip olan yeni tasarı, Ulaştırma Bakanlığı tarafından AB müktesebatına uyum gerekçesi gösterilerek hazırlanmıştır.
“Türkiye Demiryolu Ulaştırmasının Serbestleştirilmesi Hakkında Kanun” ile demiryolu taşımacılığı hizmetlerinin rekabete dayalı esaslar çerçevesinde yeniden yapılandırılması yoluyla TCDD’nin parçalanarak şirketleştirilmesi, ulaşım ağının serbestleştirilerek özelleştirilmesi, kamu hizmeti anlayışı yerine sermaye-piyasa çıkarlarını gözeten işletme modellerinin esas alınması, TCDD taşınmazlarının satılması ve çalışanların esnek-güvencesiz çalışma formuna geçirilmesi amaçlanmaktadır.
Ulaşımda Demiryolu Gerçeği, Ulaşım ve Trafik Politikalarında Planlama Gerekliliği raporlarını yıllardan bu yana kamuoyu ile paylaşan Odamız, Demiryolu Çalışanları Platformu’nun aynı çerçevede dile getirdiği, ülke ve kamu çıkarları ile çalışanlardan yana istemleri ve Adana’dan başlattıkları yürüyüşü desteklemekte, kamuoyunu demiryolu kazanımlarını korumaya çağırmaktadır.
Ali Ekber ÇAKAR
TMMOB Makina Mühendisleri Odası
Yönetim Kurulu Başkanı